Çì³ñò
ÂÑÒÓÏ
ÐÎÇÄ²Ë 1. ÏÅÐÅÄÓÌÎÂÈ ÂÈÍÈÊÍÅÍÍß Â²ÇÀÍÒ²ÉÑÜÊί ÄÅÐÆÀÂÈ. ÅÒÀÏÈ ¯¯ ÐÎÇÂÈÒÊÓ.
ÐÎÇÄ²Ë 2. ÑÓÑϲËÜÍÈÉ ËÀÄ ² ÄÅÐÆÀÂÍÈÉ ÓÑÒÐ²É V –VII ñò.
ÐÎÇÄ²Ë 3. ÅÂÎËÞÖ²ß ÑÓÑϲËÜÍÎÃÎ ² ÄÅÐÆÀÂÍÎÃÎ ÓÑÒÐÎÞ VII² - ÕV ñò.
ÐÎÇÄ²Ë 4. ²ÑÒÎÐÈ×ÍÀ ÐÎËÜ Â²ÇÀÍÒ²¯ ÒÀ ¯¯ ÊÓËÜÒÓÐÍÅ ÇÍÀ×ÅÍÍß
ÂÈÑÍÎÂÊÈ
Ðîçãëÿíóâøè â³çàíò³éñüêå ñóñï³ëüñòâî ³ â³çàíò³éñüêó êóëüòóðó, ìîæåìî çðîáèòè âèñíîâîê, ùî ³çàíò³ÿ çàëèøèëà ëþäñòâó íåïåðåñ³÷íèé ³ óí³êàëüíèé äîñâ³ä ïðàêòè÷íî â óñ³õ ãàëóçÿõ ñóñï³ëüíèõ â³äíîñèí. Íå áóäó÷è í³ âàðâàðñüêîþ ñåðåäíüîâ³÷íîþ ìîíàðõ³ºþ Çàõîäó, í³ äåñïîò³ºþ Ñõîäó, ³çàíò³éñüêà äåðæàâà íà ïðîòÿç³ ìàéæå 1000 ðîê³â óîñîáëþâàëà äóõîâíèé, êóëüòóðíèé, åêîíîì³÷íèé ³ ïîë³òè÷íèé öåíòð óñüîãî ºâðàç³éñüêîãî ñâ³òó. ¯¿ ñòîëèöÿ - Êîíñòàíòèíîïîëü ñòàëà ì³öíèì ïîë³òè÷íèì ³ äóõîâíèì öåíòðîì Ñåðåäíüîâ³÷÷ÿ. Ó ÷àñ ñâ íàéá³ëüøî¿ ìîãóòíîñò³ ³çàíò³éñüêà ³ìïåð³ÿ âîëîä³ëà çåìëÿìè â³ä àôðèêàíñüêèõ ïóñòåëü äî äóíàéñüêèõ áåðåã³â, â³ä óáðàëòàðñüêî¿ ïðîòîêè äî õðåáò³â Êàâêàçó, ¿¿ â³éñüêà ñòîð³÷÷ÿìè çàõèùàëè ªâðîïó â³ä ìóñóëüìàíñüêîãî çàâîþâàííÿ. Óâ³áðàâøè ó ñåáå íàäáàííÿ ïîïåðåäí³õ êóëüòóð Äðåâíüî¿ Ãðåö³¿ ³ Äðåâíüîãî Ðèìó, ³çàíò³ÿ çóì³ëà íå ò³ëüêè çáåðåãòè, à ³ ðîçâèíóòè ³ ïðèìíîæèòè ö³ êóëüòóðè, çðîáèâøè íåîö³íåííèé âêëàä ó çàãàëüíîëþäñüêó êóëüòóðó.
³çàíò³ÿ ó íåëåãê³ ÷àñè ñåðåäíüîâ³÷÷ÿ ñåðåä ÷èñëåííèõ âîºâ ³ âíóòð³øí³õ ÷âàð ³ ì³æóñîáèöü çóì³ëà çáåðåãòè ºäí³ñòü ³ìïåð³¿, ÿêó íàñåëÿëè ð³çí³ çà ïîáóòîì ³ çâè÷àÿìè íàðîäè. Çà öåé ïåð³îä âîíà ïåðåæèëà äâà ïåð³îäè íàéâèùî¿ ìîãóòíîñò³ ³ ïðîöâàòàííÿ, íå ðàç çíàõîäèëàñü ó ÷àñàõ âàæêîãî çàíåïàäó ³ çà öåé ÷àñ çóì³ëà äàòè ñâ³òîâ³ çíà÷í³ íàäáàííÿ íàóêè, ðåë³ã³¿, äåðæàâîòâîðåííÿ, â³éñüêîâî¿ ñïðàâè. Âîíà çä³éñíèëà íàäçâè÷àéíî âåëèêèé âïëèâ íà ñóñ³äí³ íàðîäè ³ êðà¿íè Ñõ³äíî¿ ³ Öåíòðàëüíî¿ ªâðîïè, ÿê³, óâ³áðàâøè â ñåáå ÷àñòèíó ¿¿ êóëüòóðíî¿ ñïàäùèíè, ïðîäîâæóâàëè ðîçâèâàòèñü ùå äîâã³ ñòîë³òòÿ ï³ñëÿ çàãèáåë³ Âåëèêî¿ ²ìïåð³¿.
Îñîáëèâî ïîòð³áíî â³äì³òèòè âïëèâ ³çàíò³¿ íà ³ñòîðè÷íèé ðîç³èòîê Êè¿âñüêî¿ Ðóñ³. Òàê ³ñòîðè÷íî ñêëàëîñÿ, ùî âçàºìèíè öèõ äâîõ äåðæàâ ÷åðãóâàëèñÿ ïåð³îäàìè âîðîæíå÷³ ³ âçàºìíîãî îáì³íó êóëüòóð. ² îñîáëèâî âàæëèâèì º òå, ùî ñàìå ç ³çàíò³¿ íà Ðóñü ïðèéøëî õðèñòèÿíñòâî, òèì ñàìèì äîëó÷èâøè Ðóñü äî çàõ³äíèõ òðàäèö³é ³ êóëüòóðè. Öå, ïîçà ñóìí³âîì, ñïðè÷èíèëî ñòðèáîê ³ñòîðè÷íîãî ðîçâèòêó ðóñüêèõ çåìåëü, íà ÿêèõ çãîäîì ïîñòàëà Óêðà¿íà.
ÑÏÈÑÎÊ ÂÈÊÎÐÈÑÒÀÍÈÕ ÄÆÅÐÅË