Çðàçîê ðîáîòè
ÂÑÒÓÏ
Óêðà¿íà ìຠâåëè÷åçí³ çà ñâî¿ìè ìàñøòàáàìè ³ åêîíîì³÷íèì çíà÷åííÿì ïðèðîäí³ ðåñóðñè. Íåâ³ä’ºìíîþ ñêëàäîâîþ ïðèðîäè º ë³ñè, ùî ñïðèÿþòü ðîçâèòêó åêîíîì³êè òà ïîë³ïøåííþ ñòàíó íàâêîëèøíüîãî ïðèðîäíîãî ñåðåäîâèùà. Ç ïîãëÿäó ãîñïîäàðñüêîãî âèêîðèñòàííÿ ë³ñè º íàñàìïåðåä äæåðåëîì äåðåâèíè é ³íøî¿ òåõí³÷íî¿ ñèðîâèíè, õàð÷îâèõ ³ êîðìîâèõ ïðîäóêò³â, à òàêîæ ì³ñöåì çíàõîäæåííÿ êîðèñíèõ òâàðèí ³ ðîñëèí. ˳ñè âïëèâàþòü íà êë³ìàò, àòìîñôåðó, ð³êè é ³íø³ âîäí³ îá’ºêòè, çìåíøóþòü ð³çê³ñòü êîëèâàíü òåìïåðàòóðè ³ âîëîãîñò³, îõîðîíÿþòü ãðóíòè â³ä âîäíî¿ ³ â³òðîâî¿ åðî糿. ¯õ íàçèâàþòü “çåëåíèì çîëîòîì”, âðàõîâóþ÷è îñîáëèâó ö³íí³ñòü ³ óí³âåðñàëüíå åêîíîì³÷íå çíà÷åííÿ. Îòæå, â³ä ïðàâèëüíîãî âèêîðèñòàííÿ ë³ñ³â çíà÷íîþ ì³ðîþ çàëåæèòü íå ò³ëüêè óñï³øíèé ðîçâèòîê íàðîäíîãî ãîñïîäàðñòâà, à é ñòàí íàâêîëèøíüîãî ïðèðîäíîãî ñåðåäîâèùà.
Çã³äíî ç³ ñò.3 ˳ñîâîãî Êîäåêñó “ë³ñ – öå ñóêóïí³ñòü çåìë³, ðîñëèííîñò³, â ÿê³é äîì³íóþòü äåðåâà òà ÷àãàðíèêè, òâàðèí, ì³êðîîðãàí³çì³â òà ³íøèõ ïðèðîäíèõ êîìïîíåíò³â, ùî ó ñâîºìó ðîçâèòêó á³îëîã³÷íî âçàºìîïîâ’ÿçàí³, âïëèâàþòü îäèí íà îäíîãî ³ íà íàâêîëèøíº ñåðåäîâèùå.”
˳ñîâèé ôîíä Óêðà¿íè ñòàíîâëÿòü óñ³ ë³ñè, ðîçòàøîâàí³ íà òåðèòî𳿠Óêðà¿íè. Äî ë³ñîâîãî ôîíäó òàêîæ íàëåæàòü çåìåëüí³ ä³ëÿíêè, íå âêðèò³ ë³ñîâîþ ðîñëèíí³ñòþ, àëå íàäàí³ äëÿ ïîòðåá ë³ñîâîãî ãîñïîäàðñòâà. Äî ë³ñîâîãî ôîíäó íå íàëåæàòü óñ³ âèäè çåëåíèõ íàñàäæåíü ó ìåæàõ íàñåëåíèõ ïóíêò³â, ÿê³ íå â³äíåñåí³ äî êàòåãî𳿠ë³ñ³â, à òàêîæ îêðåì³ äåðåâà ³ ãðóïè äåðåâ, ÷àãàðíèêè íà ñ³ëüñüêîãîñïîäàðñüêèõ óã³ääÿõ, ñàäèáàõ, ïðèñàäèáíèõ, äà÷íèõ ³ ñàäîâèõ ä³ëÿíêàõ. Çàãàëüíà ïëîùà ë³ñîâîãî ôîíäó Óêðà¿íè ñêëàäຠ10,8 ìëí. ãà, ç íèõ âêðèò³ ë³ñîì çåìë³ 9,4 ìëí. ãà ³ç çàãàëüíèì çàïàñîì äåðåâèíè 1,74 ìëðä. êóá. ì., â òîìó ÷èñë³ ñòèãëèõ ³ ïåðåñò³éíèõ – 250 ìëí. êóá. ìåòð³â[6].
Ïðîäóêòèâí³ñòü ë³ñ³â. Ïðè âèñîê³é ïðîäóêòèâíîñò³ äåðåâîñòàí³â ìîæíà âèä³ëÿòè äëÿ âèðóáêè ìåíø³ ïëîù³ ë³ñ³â, í³æ ïðè íèçüê³é. Òîìó ï³äâèùåííÿ ïðîäóêòèâíîñò³ ë³ñ³â - îäíå ç íàéâàæëèâ³øèõ çàâäàíü ë³ñîâîãî ãîñïîäàðñòâà.
Ïðîäóêòèâí³ñòü ë³ñ³â çíà÷íîþ ì³ðîþ çàëåæèòü â³ä åôåêòèâíîñò³ ë³ñîâ³äíîâëåííÿ. Êð³ì òîãî, ï³äâèùåííÿ ïðîäóêòèâíîñò³ äîñÿãàºòüñÿ øëÿõîì äîãëÿäó çà ë³ñîì, çàì³íè äåðåâíèõ íàñàäæåíü á³ëüø ïðîäóêòèâíèìè ïîðîäàìè, îñóøåííÿ áîë³ò.
Îñíîâíà ôîðìà äîãëÿäó çà ë³ñîì - öå ðóáêè äîãëÿäó, êîëè âèðóáóþòü ïîøêîäæåí³ äåðåâà, ñòâîðþþ÷è ñïðèÿòëèâ³ óìîâè äëÿ ðîñòó ³ ðîçâèòêó íàéá³ëüø äîáðîÿê³ñíèõ. Ö³ âèðóáêè, ïî ñóò³, ìåòîä ìàñîâî¿ ñåëåêö³¿ (äîáîðó) äåðåâ çà â³êîì, ñêëàäîì ïîð³ä òà ôîðìîþ, çà ÿê³ñòþ äåðåâèíè, øâèäê³ñòþ ðîñòó òîùî. Ïðîâåäåííÿ ðóáîê äîãëÿäó çàáåçïå÷óº áàæàíèé ñêëàä ïîð³ä ó ë³ñ³, ôîðìóº ë³ñ ³ç äåðåâ á³ëüø âèñîêî¿ ÿêîñò³, ïðèñêîðþº ð³ñò òà ï³äâèùóº ïðîäóêòèâí³ñòü ë³ñîíàñàäæåíü, ïîë³ïøóº ñàí³òàðíèé ñêëàä ë³ñó, ë³êâ³äîâóº çàðàæåí³ äåðåâà òà çàïîá³ãຠñí³ãîâàëó òà ñí³ãîëàìó äåðåâ. Êð³ì òîãî, ðóáêè äîãëÿäó ïîñèëþþòü âîäîîõîðîíí³, âîäîðåãóëþþ÷³, ãðóíòîçàõèñí³ âëàñòèâîñò³ ë³ñó.
Ãîëîâí³ çàâäàííÿ ñüîãîäåííÿ - åêîíîìíå ³ ãîñïîäàðñüêå âèòðà÷àííÿ äåðåâíî¿ ñèðîâèíè, áåçâ³äõîäíà òåõíîëîã³ÿ âèðîáíèöòâà ó ë³ñîçàãîò³âåëüí³é òà äåðåâîîáðîáí³é ïðîìèñëîâîñò³, ÿê³ñíå ë³ñîâ³äíîâëåííÿ, íàëåæíèé äîãëÿä çà ë³ñîâèìè íàñàäæåííÿìè[7].